ভূমিস্খলন

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
২০১৮ চনৰ পেৰুৰ ভূমিস্খলন
সমগ্ৰ বিশ্বতে সম্ভাৱ্য ভূমিস্খলনৰ কাৰ্যকলাপ কেনেদৰে সলনি হৈছে, তাক চাবলৈ নাছাই প্ৰস্তুত কৰা এটা মডেল।
কেলিফোৰ্ণিয়াৰ ভূমিস্খলনৰ এনিমেচন

ভূমিস্খলন, বা যাক ইংৰাজীত landslips বুলিও কোৱা হয়,[1][2][3] মাটিৰ কেইবাধৰণৰ বৃহৎ অপচয়, য'ত মাটিৰ বিস্তৃত পৰিসৰৰ গতিবিধি, যেনে শৈল-পতন, বোকাময় প্ৰবাহ, গভীৰ বা অগভীৰভাৱে থকা ঢাল অংশ নষ্ট হোৱা আৰু ধ্বংসাৱশেষৰ প্ৰবাহ আদি অন্তৰ্ভুক্ত হ'ব পাৰে।[4] ভূমিস্খলন বিভিন্ন পৰিৱেশত হ’ব পাৰে; ইয়াৰ বৈশিষ্ট্য হৈছে ঠেক বা কোমল ঢালেৰে বৈ অহা প্ৰবাহ, ই পৰ্বতমালাৰ পৰা উপকূলীয় শিল, আনকি পানীৰ তলতো হ’ব পাৰে,[5] তেনে ক্ষেত্ৰত ইয়াক চাবমেৰিন ভূমিস্খলন বুলি কোৱা হয়।

মাধ্যাকৰ্ষণ শক্তি হৈছে ভূমিস্খলনৰ প্ৰাথমিক চালিকা শক্তি; কিন্তু ভূমিৰ উপৰিভাগৰ ঢালৰ স্থিতিক প্ৰভাৱিত কৰা আন কিছুমান কাৰক আছে যিয়ে নিৰ্দিষ্ট পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি কৰে আৰু ঢালক ক্ষতিপ্ৰৱণ কৰি তোলে। বহুক্ষেত্ৰত ভূমিস্খলনৰ সূচনা কোনো নিৰ্দিষ্ট পৰিঘটনাৰ ফলত হয়, (যেনে প্ৰচণ্ড বৰষুণ, ভূমিকম্প, পথ নিৰ্মাণৰ বাবে ঢাল কাটি পেলোৱা, আৰু বহুতো), যদিও এইটো সদায় চিনাক্ত কৰিব পৰা নাযায়।

মানৱ উন্নয়ন (যেনে, নগৰীকৰণ আৰু বিস্তাৰ) আৰু সম্পদৰ শোষণ (যেনে, খনন আৰু বনাঞ্চল ধ্বংস)ৰ ফলত ভূমিস্খলনে সঘনাই ক্ষতিকাৰক হৈ পৰে। সঘনাই গছ-গছনি কটাৰ ফলত ভূমিৰ অৱক্ষয়ৰ দ্বাৰা মাটিৰ স্থিৰতা কম হৈ পৰে।[6] তদুপৰি, জলবায়ু পৰিৱৰ্তন আৰু পৰিৱেশৰ ওপৰত মানুহৰ অন্যান্য কাৰ্যৰ প্ৰভাৱৰ ফলত হোৱা গোলকীয় উষ্ণতাই প্ৰাকৃতিক পৰিঘটনাৰ (যেনে চৰম বতৰ) কম্পাঙ্ক বৃদ্ধি কৰিব পাৰে, যিয়ে ভূমিস্খলনৰ সূচনা কৰে।[7] ভূমিস্খলন প্ৰশমনত ভূমিস্খলনৰ দ্বাৰা মানুহৰ ওপৰত পৰা প্ৰভাৱৰ আশংকা হ্ৰাস কৰাৰ বাবে নীতি আৰু পদ্ধতিসমূহৰ বৰ্ণনা কৰে, যিয়ে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ আশংকা হ্ৰাস কৰিব পাৰে।

ভূমিস্খলনৰ কাৰণ[সম্পাদনা কৰক]

(১৯৮৫ চনৰ প’ৰ্টেৰিকোৰ বান)মামেইৰ ভূমিস্খলন; ইয়াৰ কাৰণ ব্যাপক বৰষুণ আৰু কিছুমান সূত্ৰৰ মতে বিজুলীৰ ফলত হৈছিল। ইয়াৰ ফলত ১০০ টাতকৈও অধিক ঘৰ ভূগৰ্ভস্থ হৈছিল।
১৯৫০ চনৰ চুইডেনৰ ভূমিস্খলন। এজন মানুহৰ মৃত্যু হৈছিল।

ভূমিস্খলন তেতিয়া হয় যেতিয়া ঢাল অংশ কিছুমান প্ৰক্ৰিয়াৰ মাজেৰে পাৰ হয়; যিয়ে ইয়াৰ অৱস্থা সুস্থিৰৰ পৰা অস্থিৰলৈ কৰি তোলে। ইয়াৰ মূল কাৰণ হ’ল, ঢালযুক্ত পদাৰ্থৰ ধাৰণ শক্তি হ্ৰাস পোৱা, পদাৰ্থটোৱে বহন কৰা ছিয়াৰ(shear) চাপ বৃদ্ধি হোৱা বা দুয়োটাৰে সংমিশ্ৰণ। ঢালৰ স্থিৰতাৰ পৰিৱৰ্তন একেলগে কেইবাটাও কাৰক বা অকল এটা কাৰকৰ বাবেও হ’ব পাৰে। ভূমিস্খলনৰ প্ৰাকৃতিক কাৰণসমূহ হ’ল-

  • বৰষুণৰ পানী মাটিৰ ভিতৰলৈ সোমাই যোৱা, বৰফ গলা বা হিমবাহ গলি যোৱাৰ ফলত পানীৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি বা পৰিপূৰ্ণ হোৱা; [8]
  • ভূগৰ্ভস্থ পানী বৃদ্ধি বা ছিদ্ৰৰ পানীৰ চাপ বৃদ্ধি (যেনে, বাৰিষা জলাধাৰ পুনৰ ভৰ্তি হোৱাৰ বাবে, বা বৰষুণৰ পানী ভিতৰলৈ সোমাই যোৱাৰ ফলত); [9]
  • ফাট আৰু ভাঙনত হাইড্ৰ'ষ্টেটিক চাপ বৃদ্ধি; [9][10]
  • উলম্ব উদ্ভিদ গঠন, মাটিৰ পুষ্টিকৰ উপাদান আৰু মাটিৰ গঠন হেৰুৱা বা নোহোৱা হৈ যোৱা (যেনে বনজুইৰ পিছত); [11]
  • নদী বা সাগৰৰ ঢৌৰ দ্বাৰা ঢালৰ ওপৰৰ অংশৰ খহনীয়া; [12]
  • ভৌতিক আৰু ৰাসায়নিক বতৰৰ পৰিৱৰ্তন (যেনে, বাৰে বাৰে জমা হোৱা আৰু গলি যোৱা, গৰম আৰু ঠাণ্ডা হোৱা, ভূগৰ্ভস্থ পানীত লৱণ নিৰ্গত হোৱা বা খনিজ দ্ৰৱণ ); [13][14][15]
  • ভূমিকম্পৰ ফলত মাটিত হোৱা কম্পন, যিয়ে ঢালটোক প্ৰত্যক্ষভাৱে অস্থিৰ কৰি তুলিব পাৰে (যেনে, মাটিৰ তৰলীকৰণৰ সৃষ্টি কৰি) বা পদাৰ্থটোক দুৰ্বল কৰি তুলিব পাৰে আৰু ফাটৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে যিয়ে শেষত ভূমিস্খলনৰ সৃষ্টি কৰিব; [10][16][17]
  • আগ্নেয়গিৰিৰ বিস্ফোৰণ; [18]
  • ছিদ্ৰৰ তৰল পদাৰ্থৰ গঠনৰ পৰিৱৰ্তন; [19]
  • উষ্ণতাৰ পৰিৱৰ্তন (ঋতুভিত্তিক বা জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ দ্বাৰা প্ৰৰোচিত)।[20][21]

ভূমিস্খলন হোৱাৰ কাৰণ হিচাপে মানুহে কৰা কেইবাটাও কাৰ্য আঙুলিওৱা হয়:-

  • বনাঞ্চল ধ্বংস, খেতি আৰু নিৰ্মাণকাৰ্য;
  • যন্ত্ৰপাতি বা যাতায়াতৰ পৰা হোৱা কম্পন; [22]
  • ব্লাষ্টিং আৰু মাইনিং; [23]
  • মাটিৰ কাম (যেনে ঢালৰ আকৃতি সলনি কৰা বা নতুন বোজা জাপি দিয়া);
  • অগভীৰ মাটিত গভীৰ শিপা থকা গছ-গছনি আঁতৰোৱা যিয়ে মাটিৰ গাঁথনিক শিলৰ সৈতে বান্ধি ৰাখে;
  • কৃষি বা বনজ কাৰ্যকলাপ (কাঠ কটা), আৰু নগৰীকৰণ, যিয়ে মাটিৰ ভিতৰলৈ প্ৰৱেশ কৰা পানীৰ পৰিমাণ সলনি কৰে।
  • ভূমি ব্যৱহাৰ আৰু ভূমি আৱৰণৰ তাৰতম্য (LULC):- ইয়াৰ ভিতৰত কৃষি কৰা অঞ্চলসমূহ মানুহে পৰিত্যাগ কৰাটো অন্তৰ্ভুক্ত, যেনে- দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ পিছত ইউৰোপত হোৱা অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ বাবে। ভূমিৰ অৱক্ষয় আৰু অতিমাত্ৰা বৰষুণে খহনীয়া আৰু ভূমিস্খলনৰ পৰিঘটনা সঘনাই হোৱাটো সম্ভৱ কৰিব পাৰে।[6]

প্ৰকাৰ[সম্পাদনা কৰক]

ভূমিস্খলনৰ প্ৰকাৰ

Hungr-Leroueil-Picarelli শ্ৰেণীবিভাজন[সম্পাদনা কৰক]

পৰম্পৰাগতভাৱে ভূমিস্খলন শব্দটো কোনোবা নহয় কোনোবা সময়ত পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠত শিল আৰু ৰেগলিথৰ প্ৰায় সকলো ধৰণৰ গণ গতি সামৰি লোৱাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। ১৯৭৮ চনত ভূতত্ত্ববিদ ডেভিদ ভাৰ্নেছে এই দ্বিধা লক্ষ্য কৰি গণ গতি আৰু ডুব যোৱা প্ৰক্ৰিয়াৰ শ্ৰেণীবিভাজনৰ বাবে এক নতুন আৰু বৰ কঠোৰ আঁচনিৰ প্ৰস্তাৱ কৰে।[24] এই আঁচনিখন পিছলৈ ক্ৰুডেন আৰু ভাৰ্নেছে ১৯৯৬ চনত সংশোধন কৰে,[25] আৰু হাচিনছনৰ (১৯৮৮) দ্বাৰা পৰিশোধিত হয়,[26] আৰু শেষত হাংগ্ৰ, লেৰ'ৱেইল আৰু পিকাৰেলিৰ দ্বাৰা নতুনকৈ গঠন কৰা হয় (২০১৪)।[4] শেহতীয়া আপডেটৰ ফলত হোৱা শ্ৰেণীবিভাজন তলত দিয়া হৈছে।

গতিৰ ধৰণ শিল মাটি
পতন শিল/বৰফ পতন বোল্ডাৰ/ধ্বংসাৱশেষ/পলি পতন
টপল কৰক ৰক ব্লক টপল শব্দ/বালি/পলি টপল
শিলৰ মোচন টপল
স্খলন শিলৰ ঘূৰ্ণনীয় স্খলন মাটি/পলি ঘূৰ্ণীয়মান স্খলন
ৰক প্লেনাৰ স্খলন মাটি/পলি সমতল স্খলন
ৰক ৱেজ স্খলন গ্ৰেভেল/বালি/ধ্বংসাৱশেষ স্খলন
ৰক কম্পাউণ্ড শ্লাইড মাটি/পলি যৌগিক স্খলন
শিলৰ অনিয়মিত স্খলন
বিস্তাৰ শিলৰ ঢাল বিস্তাৰ বালি/পলি তৰলীকৰণ বিস্তাৰ
সংবেদনশীল মাটি বিয়পি পৰে
প্ৰবাহ শিল/বৰফ হিমস্খলন বালি/পলি/ধ্বংসাৱশেষ শুকান প্ৰবাহ
বালি/পলি/ধ্বংসাৱশেষ ফ্ল'স্খলন
সংবেদনশীল মাটিৰ ফ্ল’স্খলন
ধ্বংসাৱশেষৰ প্ৰবাহ
বোকা সোঁত
ধ্বংসাৱশেষৰ বান
ধ্বংসাৱশেষৰ হিমস্খলন
পৃথিৱীৰ প্ৰবাহ
পিটৰ প্ৰবাহ
ঢালৰ বিকৃতি পৰ্বতৰ ঢালৰ বিকৃতি মাটিৰ ঢালৰ বিকৃতি
শিলৰ ঢালৰ বিকৃতি মাটিৰ ক্ৰিপ
সলিফ্লকচন
টোকা: italics ত থকা শব্দবোৰ প্লেচহোল্ডাৰ। মাত্ৰ এটা ব্যৱহাৰ কৰক।

এই শ্ৰেণীবিভাজনৰ অধীনত ছয় প্ৰকাৰৰ গতিবিধি স্বীকৃতি দিয়া হৈছে। প্ৰতিটো প্ৰকাৰত শিল আৰু মাটি দুয়োটা দেখা যায়। পতন হ’ল মুক্ত পতনত বিচ্ছিন্ন ব্লক বা মাটিৰ টুকুৰাৰ গতি। টপল শব্দটোৱে উলম্ব মুখৰ পৰা ঘূৰ্ণন কৰি আঁতৰি অহা ব্লকবোৰক বুজায়। স্খলন হৈছে এনে এটা পদাৰ্থৰ গতি যিটো সাধাৰণতে এটা বা কেইবাটাও হেলনীয়া পৃষ্ঠ বা পদাৰ্থৰ পাতল স্তৰ (যাক ছিয়াৰ জ'ন বুলিও কোৱা হয়)ৰ ওপৰেৰে গতি কৰাৰ সময়ত অক্ষত অৱস্থাত থাকে, য'ত বৃহৎ বিকৃতি ঘনীভূত হয়। স্খলনসমূহক পৃষ্ঠ(সমূহ) বা ছিয়াৰ জ'ন(সমূহ)ৰ আকৃতিৰ দ্বাৰাও উপ-শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়, য'ত গতি সংঘটিত হয়। সমতলবোৰ পৃষ্ঠৰ সৈতে বহলভাৱে সমান্তৰাল হ'ব পাৰে ("প্লেনাৰ শ্লাইড") বা চামুচ আকৃতিৰ ("ঘূৰ্ণনীয় শ্লাইড")। স্খলন বিপদ্জনকভাৱে হ’ব পাৰে, কিন্তু পৃষ্ঠত গতি ক্ৰমান্বয়ে আৰু প্ৰগতিশীল হ’ব পাৰে। বিস্তাৰ হৈছে ডুব যোৱাৰ এক প্ৰকাৰ, য'ত পদাৰ্থৰ এটা তৰপ ফাটি যায়, খোল খায় আৰু পাৰ্শ্বীয়ভাৱে প্ৰসাৰিত হয়। প্ৰবাহ হৈছে তৰল পদাৰ্থৰ গতি, যি শুকান বা পানীৰে সমৃদ্ধ দুয়োটা হ’ব পাৰে (যেনে বোকা প্ৰবাহত)। বছৰ বছৰ ধৰি প্ৰবাহবোৰ লক্ষ্যহীনভাৱে গতি কৰিব পাৰে, বা দ্ৰুতগতিত ত্বৰান্বিত হৈ দুৰ্যোগৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। ঢালৰ বিকৃতি হৈছে লেহেমীয়া, বিতৰণ কৰা গতি যিয়ে সমগ্ৰ পাহাৰৰ ঢাল বা ইয়াৰ কিছু অংশক প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে। কিছুমান ভূমিস্খলন এই অৰ্থত জটিল যে ইয়াত গতিশীল বস্তুৰ বিভিন্ন অংশত বিভিন্ন গতিৰ প্ৰকাৰৰ বৈশিষ্ট্য থাকে, বা সময়ৰ লগে লগে ই এটা গতি প্ৰকাৰৰ পৰা আন এটা গতি প্ৰকাৰলৈ বিকশিত হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, শিল পৰি বা ছিটিকি যোৱাৰ লগে লগে ভূমিস্খলন আৰম্ভ হ’ব পাৰে আৰু তাৰ পিছত আঘাতৰ লগে লগে ব্লকবোৰ বিভাজিত হোৱাৰ লগে লগে ধ্বংসাৱশেষৰ স্খলন বা প্ৰবাহলৈ ৰূপান্তৰিত হ’ব পাৰে। হিমস্খলন প্ৰভাৱো থাকিব পাৰে, য’ত গতিশীল ভৰে নিজৰ পথত অতিৰিক্ত পদাৰ্থ সুমুৱাই দিয়ে।

প্ৰবাহ[সম্পাদনা কৰক]

পানীৰে পৰিপূৰ্ণ হোৱা ঢালৰ পদাৰ্থই ধ্বংসাৱশেষৰ প্ৰবাহ বা বোকা প্ৰবাহৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। কিন্তু শুকান ধ্বংসাৱশেষেও প্ৰবাহৰ দৰে গতি প্ৰদৰ্শন কৰিব পাৰে।[27] বৈ যোৱা ধ্বংসাৱশেষ বা বোকা-পানীয়ে গছ-গছনি, ঘৰ-গাড়ী তুলি ল’ব পাৰে, আৰু দলং আৰু নদীৰ পথ বন্ধ কৰি ইয়াৰ পথত বানপানীৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। এই পৰিঘটনা বিশেষকৈ আলপাইন অঞ্চলত বিপজ্জনক, য'ত সংকীৰ্ণ গৰ্জ আৰু ঠেক উপত্যকা দ্ৰুত প্ৰবাহৰ বাবে অনুকূল। ঢালত ধ্বংসাৱশেষ আৰু বোকাৰ প্ৰবাহ আৰম্ভ হ'ব পাৰে বা ভূমিস্খলন পদাৰ্থৰ তৰলীকৰণৰ ফলত হ'ব পাৰে কাৰণ ই গতি লাভ কৰে বা ইয়াৰ পথত অধিক ধ্বংসাৱশেষ আৰু পানী অন্তৰ্ভুক্ত কৰে। প্ৰবাহ এটা মূল ধাৰাত উপনীত হোৱাৰ লগে লগে নদী বন্ধ হৈ গ’লে অস্থায়ী বান্ধৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে। এই বান্ধবোৰ বিকল হোৱাৰ লগে লগে ডমিনো ইফেক্টৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে, য’ত প্ৰবাহিত ভৰৰ আয়তন আৰু ইয়াৰ ধ্বংসাত্মক শক্তিৰ উল্লেখযোগ্য বৃদ্ধি হ’ব পাৰে।

ইটালীৰ প’টেঞ্জাত কোষ্টা ডেলা গাভেটা মাটিৰ প্ৰবাহ। যদিও ই বছৰি মাত্ৰ কেইমিলিমিটাৰমান হাৰত গতি কৰে[13] আৰু প্ৰায়েই দেখা নাযায়, এই ভূমিস্খলনে ৰাষ্ট্ৰীয় পথ, ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথ, এটা উৰণীয়া সেতু আৰু ইয়াৰ ওপৰত নিৰ্মিত কেইবাটাও ঘৰৰ ক্ৰমান্বয়ে ক্ষতিসাধন কৰে।

মাটিৰ প্ৰবাহৰ বেছিভাগেই তললৈ গতি কৰা মিহি দানাযুক্ত পদাৰ্থ। মাটিৰ প্ৰবাহ অতি বহল পৰিসৰত গতি কৰিব পাৰে,প্ৰতি বছৰে ১ মিলিমিটাৰৰ[13][14] পৰা প্ৰতি ঘণ্টাত বহু কিলোমিটাৰলৈকে। যদিও এইবোৰ বহুত বোকা প্ৰবাহৰ দৰে, সামগ্ৰিকভাৱে ইহঁত অধিক লেহেমীয়া আৰু ভিতৰৰ পৰা প্ৰবাহে কঢ়িয়াই অনা কঠিন পদাৰ্থৰে আবৃত। মাটি, মিহি বালি আৰু পলস আৰু মিহি দানাযুক্ত, পাইৰ’ক্লাষ্টিক পদাৰ্থ আটাইবোৰেই মাটিৰ প্ৰবাহত সহজলভ্য। এই প্ৰবাহসমূহ সাধাৰণতে ভৰৰ ভিতৰৰ ছিদ্ৰৰ পানীৰ চাপৰ দ্বাৰা নিয়ন্ত্ৰিত হয়, যিটো কম ছিয়াৰিং প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা উৎপন্ন কৰিব পৰাকৈ যথেষ্ট বেছি হ’ব লাগে। ঢালত কিছুমান মাটিৰ প্ৰবাহ দীঘলীয়া আকৃতিৰ দ্বাৰা চিনাক্ত হ’ব পাৰে, একেবাৰে মূৰত এটা বা ততোধিক লোব থাকে। এই লোববোৰ বিয়পি পৰাৰ লগে লগে ভৰৰ নিষ্কাশন বৃদ্ধি পায় আৰু প্ৰান্তবোৰ শুকাই যায়, যাৰ ফলত প্ৰবাহৰ সামগ্ৰিক বেগ কম হয়। এই প্ৰক্ৰিয়াৰ ফলত প্ৰবাহটোও ঘন হৈ পৰে। অধিক বৰষুণৰ সময়ত মাটিৰ প্ৰবাহ বেছিকৈ হয়, যাৰ ফলত মাটি সংপৃক্ত হৈ পানীৰ চাপ বৃদ্ধি পায়। কিন্তু খৰালিৰ সময়তো আগবাঢ়ি যোৱা মাটিৰ প্ৰবাহ অস্বাভাৱিক নহয়। মাটিৰ দৰে পদাৰ্থৰ গতিবিধিৰ সময়ত ফাট মেলিব পাৰে, যিয়ে গতিশীল ভৰত পানীৰ প্ৰৱেশ সহজ কৰি তোলে আৰু বৰষুণৰ প্ৰতি দ্ৰুত প্ৰতিক্ৰিয়াৰ সৃষ্টি কৰে।[28]

মেক্সিকোৰ গুৱেৰেৰোৰ এক শৈলস্খলন

কেতিয়াবা ষ্টাৰজষ্ট্ৰম বুলি কোৱা শিলৰ স্খলনৰ প্ৰবাহৰ ধৰণ বৃহৎ আৰু দ্ৰুতগতিত চলা ভূমিস্খলন। ই আন প্ৰকাৰৰ ভূমিস্খলনৰ তুলনাত বিৰল যদিও ই প্ৰায়ে অতি ধ্বংসাত্মক। ই সাধাৰণতে বহু দূৰলৈ গতি কৰে, কম কোণ, সমতল বা আনকি সামান্য ওপৰলৈ যোৱা ভূখণ্ডৰ ওপৰেৰে বহু দূৰলৈ বৈ যায়। দীঘলীয়াকৈ প্ৰবাহিত হোৱাৰ অনুকূল ব্যৱস্থাসমূহ বেলেগ হ'ব পাৰে, কিন্তু ইয়াৰ ফলত সাধাৰণতে গতি বৃদ্ধিৰ লগে লগে স্লাইডিং ভৰ দুৰ্বল হৈ পৰে।[29][30][31] এই দুৰ্বলতাৰ কাৰণসমূহ এতিয়াও সম্পূৰ্ণৰূপে বোধগম্য হোৱা নাই। বিশেষকৈ আটাইতকৈ ডাঙৰ ভূমিস্খলনৰ বাবে ইয়াৰ লগত ঘৰ্ষণৰ বাবে ছিয়াৰ জ’নটো অতি দ্ৰুতভাৱে গৰম হোৱাটো হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত আনকি উপস্থিত পানী বাষ্পীভৱন হৈ বৃহৎ চাপ জমা হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত এক প্ৰকাৰৰ হোভাৰক্ৰাফ্ট ইফেক্টৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।[32] কিছুমান ক্ষেত্ৰত অতি উচ্চ উষ্ণতাৰ বাবে কিছুমান খনিজ পদাৰ্থ গলিও এনে হ’ব পাৰে।[33] গতিৰ সময়ত ছিয়াৰ জ’নত থকা শিল মিহিকৈ গড়ি হৈ পৰিব পাৰে, যাৰ ফলত নেন’মিটাৰ আকাৰৰ খনিজ গুড়ি উৎপন্ন হয়, যিয়ে লুব্ৰিকেণ্ট হিচাপে কাম কৰি, গতিৰ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা হ্ৰাস কৰে আৰু বৃহৎ গতি আৰু দীঘলীয়া বিক্ষিপ্ত হোৱাত সহায় কৰে।[34] বৃহৎ শিলৰ স্খলনত দুৰ্বল হোৱাৰ ধৰণ ভূকম্পীয় ফল্টত হোৱা ধৰণৰ দৰেই।[31]

স্খলন[সম্পাদনা কৰক]

যিকোনো ধৰণৰ শিল বা মাটিৰ স্খলন হ’ব পাৰে আৰু ইয়াৰ বৈশিষ্ট্য হ’ল সমতল বা বক্ৰৰেখাৰ পৃষ্ঠ বা ছিয়াৰ জ’নৰ ওপৰত ভৰৰ গতি।

মাটিৰ আৱৰ্জনাৰ স্খলন হৈছে পানী আৰু/বা বৰফৰ সৈতে মিহলি হোৱা পদাৰ্থৰ বিশৃংখল বৈশিষ্ট্যযুক্ত গতিৰ এক প্ৰকাৰৰ স্খলন। সাধাৰণতে ডাঠ গছ-গছনিযুক্ত ঢালৰ পৰিপূৰ্ণতাৰ ফলত ইয়াৰ সূচনা হয়, যাৰ ফলত ভঙা কাঠ, সৰু গছ-গছনি আৰু অন্যান্য আৱৰ্জনাৰ অসংলগ্ন মিশ্ৰণ ঘটে।[28] আৱৰ্জনাৰ প্ৰবাহ আৰু হিমস্খলন আৱৰ্জনা স্খলনতকৈ পৃথক, কাৰণ ইহঁতৰ গতি তৰল পদাৰ্থৰ দৰে আৰু সাধাৰণতে বহুত বেছি দ্ৰুত। সাধাৰণতে ছিয়াৰ ৰেজিষ্টেন্স কম আৰু ঠেক ঢালৰ ফলত এনে হয়। সাধাৰণতে আৱৰ্জনাৰ স্খলনবোৰ ঢালৰ ওপৰত ওখ ডাঙৰ ডাঙৰ শিলৰ টুকুৰাবোৰৰ বিচ্ছেদ হোৱাৰ পৰা আৰম্ভ হয়, যিবোৰ নামি অহাৰ লগে লগে ভাঙি যায়।

মাটি আৰু পলসৰ স্খলন সাধাৰণতে লেহেমীয়া হয় যদিও প্ৰচণ্ড বৰষুণ বা দ্ৰুত বৰফ গলি যোৱাৰ প্ৰতিক্ৰিয়াত এপিচ’ডিক ত্বৰণ অনুভৱ কৰিব পাৰে। ইহঁতক প্ৰায়ে কোমল ঢালত দেখা যায় আৰু সমতল পৃষ্ঠৰ ওপৰেৰে, যেনে তলৰ শিলৰ ওপৰেৰে গতি কৰে। মাটি বা পলস স্তৰৰ ভিতৰতো দুৰ্বল পৃষ্ঠ গঠন হ'ব পাৰে, আৰু ইহঁতৰ আকৃতি সাধাৰণতে অৱতল হয়, যাৰ ফলত ঘূৰ্ণীয়মান স্খলন হয়।

তালাছৰ গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় ধুমুহাৰ প্ৰচণ্ড বৰষুণৰ ফলত জাপানৰ চেহাৰাৰ এটা পাহাৰ “কিহো’’ত গভীৰভাৱে সোমাই থকা ভূমিস্খলন,(২০১১)

অগভীৰ আৰু গভীৰভাৱে সোমাই থকা ভূমিস্খলন[সম্পাদনা কৰক]

লেক গাৰ্ডা হোটেল পেনোৰামা। ’ডেভনিয়ান’ শ্বেলৰ পাহাৰৰ এটা অংশ আঁতৰাই পথটো তৈয়াৰ কৰা হৈছিল, যাৰ ফলত এটা গভীৰ ঢাল গঠন হৈছিল। ওপৰৰ ব্লকটো এটা বেডিঙৰ সমতলৰ কাষেৰে আঁতৰি আহি পাহাৰৰ পৰা তললৈ ছিটিকি গৈ আছে, স্খলনৰ মূৰত শিলৰ এটা জটিল স্তূপ গঠন কৰি আছে।

ঢালৰ দুৰ্বল গঠনত প্ৰায়ে বৃহৎ অনিশ্চয়তা থাকে আৰু মাটিৰ ধৰ্মৰ বৈষম্যৰ দ্বাৰা যথেষ্ট প্ৰভাৱিত হ'ব পাৰে।[35] মাটিৰ আৱৰণ বা বতৰৰ দ্বাৰা ক্ষতিগ্ৰস্ত শিলৰ ভিতৰত (সাধাৰণতে কেইটামান ডেচিমিটাৰৰ পৰা কিছু মিটাৰ গভীৰতালৈকে) যি ভূমিস্খলন হয়, সেই ভূমিস্খলনক অগভীৰ ভূমিস্খলন বোলা হয়। আৱৰ্জনাৰ স্খলন আৰু আৱৰ্জনাৰ প্ৰবাহ সাধাৰণতে অগভীৰ হয়। কম পাৰ্যমান্য মাটিৰ ওপৰত অধিক পাৰ্যমান্য মাটি থকা ঢাল থকা অঞ্চলত অগভীৰ ভূমিস্খলন প্ৰায়ে হ’ব পাৰে। কম প্ৰৱেশযোগ্য মাটিয়ে অগভীৰ মাটিত পানী আৱদ্ধ কৰি পানীৰ উচ্চ চাপৰ সৃষ্টি কৰে। ওপৰৰ মাটি পানীৰে ভৰি পৰাৰ লগে লগে ই অস্থিৰ হৈ তললৈ ছিটিকি যাব পাৰে।

ভূমিস্খলনৰ মাটি আৰু ৰিগ’লিথ, পাকিস্তান

গভীৰভাৱে অৱস্থিত ভূমিস্খলন হ'ল সেইবোৰ, য'ত ছিটিকি পৰা পৃষ্ঠভাগৰ বেছিভাগেই গভীৰভাৱে থাকে, উদাহৰণস্বৰূপে গছৰ মূল শিপাৰ গভীৰতা বহু তলত। ইহঁত সাধাৰণতে গভীৰ ৰেগ'লিথ, বতৰৰ ক্ষতিগ্ৰস্ত শিল আৰু/বা বেডড্ৰক জড়িত আৰু পৰিৱৰ্তিত, ঘূৰ্ণন বা জটিল গতিৰ সৈতে জড়িত বৃহৎ ঢালৰ দুৰ্বলতাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়।[36] দুৰ্বলতাৰ সমতল যেনে ফল্ট বা স্তৰৰ সমতলৰ কাষেৰে গঠন হোৱাৰ প্ৰৱণতা থাকে। ওপৰত অৱতল স্কাৰপ আৰু মূৰৰ ঠেক অংশৰ দ্বাৰা ইহঁতক দৃশ্যমানভাৱে চিনাক্ত কৰিব পাৰি।[37] গভীৰভাৱে অৱস্থিত ভূমিস্খলনেও ভূতাত্ত্বিক সময়ৰ মাপকাঠিত ভূ-প্ৰকৃতিক গঢ় দিয়ে আৰু পলস উৎপন্ন কৰে যিয়ে নদীৰ গতিপথক প্ৰবলভাৱে সলনি কৰে।[38]

আনুষংগিক পৰিঘটনা[সম্পাদনা কৰক]

  • ভূমিস্খলনৰ দৰেই পৰিঘটনাত হিমস্খলনত পাহাৰৰ কাষৰ পৰা বৃহৎ পৰিমাণৰ বৰফ, বৰফ আৰু শিল দ্ৰুতগতিত পৰি যায়।
  • আগ্নেয়গিৰিৰ বিস্ফোৰণৰ ফলত গৰম ছাই, ধোঁৱা আৰু শিলৰ গুড়িৰ পৰা ডাৱৰ বিস্ফোৰণৰ দৰে ঘটা আগ্নেয়গিৰি তললৈ দ্ৰুতগতিত গতি কৰাৰ ফলত পাইৰ’ক্লাষ্টিক প্ৰবাহৰ সৃষ্টি হয়।
  • ভূমিস্খলনৰ প্ৰতি সহজলভ্য নোহোৱা সমতল পৰিৱেশত অত্যধিক বৰষুণ আৰু প্ৰবাহৰ ফলত খালৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।

সাগৰৰ তলত হোৱা ভূমিস্খলন বা পানীত প্ৰভাৱ পেলোৱা; যেনে- উল্লেখযোগ্য শৈলপতন বা আগ্নেয়গিৰিৰ পতনে সাগৰত,[39] ছুনামীৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। বৃহৎ পৰিমাণৰ ভূমিস্খলনেও মেগাছুনামীৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে, যি সাধাৰণতে শ শ মিটাৰ উচ্চতাত থাকে। ১৯৫৮ চনত আলাস্কাৰ লিটুয়া উপসাগৰত এনে এটা ছুনামী সংঘটিত হৈছিল।[40][41]

ভূমিস্খলনৰ ভৱিষ্যদ্বাণীৰ হিচাপ-নিকাচ[সম্পাদনা কৰক]

ভূমিস্খলনৰ বিপদ বিশ্লেষণ আৰু আগতীয়া হিচাপ-নিকাচে বিপদ্জনক ক্ষতি হ্ৰাসৰ বাবে উপযোগী তথ্য প্ৰদান কৰিব পাৰে আৰু বহনক্ষম ভূমি ব্যৱহাৰৰ পৰিকল্পনাৰ বাবে নিৰ্দেশনা প্ৰস্তুত কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। এই বিশ্লেষণৰ সহায়ত ভূমিস্খলনৰ সৈতে জড়িত কাৰকসমূহ চিনাক্ত কৰা হয়, ঢালৰ গঠন দুৰ্বল হোৱা কাৰণ বা কাৰকৰ আপেক্ষিক ফল অনুমান কৰা হয়, কাৰক আৰু ভূমিস্খলনৰ মাজত সম্পৰ্ক স্থাপন কৰা হয় আৰু এনে সম্পৰ্কৰ ভিত্তিত ভৱিষ্যতে ভূমিস্খলনৰ বিপদৰ ভৱিষ্যদ্বাণী কৰা হয়।[42] ভূমিস্খলনৰ বিপদ বিশ্লেষণৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা কাৰকসমূহক সাধাৰণতে ভূ-ৰূপবিজ্ঞান, ভূতত্ত্ব, ভূমি ব্যৱহাৰ/ভূমি আৱৰণ আৰু জল ভূ-তত্ত্বত ভাগ কৰিব পাৰি। যিহেতু ভূমিস্খলনৰ বিপদৰ মেপিঙৰ বাবে বহুতো কাৰক বিবেচনা কৰা হয়, জিআইএছ এটা উপযুক্ত আহিলা কাৰণ ইয়াৰ বৃহৎ পৰিমাণৰ স্থানীয়ভাৱে উল্লেখ কৰা তথ্য সংগ্ৰহ, সংৰক্ষণ, কাৰ্য সাধন, প্ৰদৰ্শন আৰু বিশ্লেষণৰ কাৰ্য আছে, যিবোৰ দ্ৰুত আৰু ফলপ্ৰসূভাৱে চম্ভালিব পাৰি।[43] ভূমিস্খলনৰ মেপিঙৰ বাবে অনিশ্চিত আৰ্হি নিৰ্মাণ সঁজুলিৰ সৈতে সংগতি ৰাখি কাৰ্ডেনাছে জিআইএছৰ বিস্তৃত ব্যৱহাৰৰ প্ৰমাণৰ ৰিপৰ্ট দিছিল।[44][45] ভূমিস্খলনৰ বিপদৰ মূল্যায়ন আৰু বিশ্লেষণৰ বাবে বেছিকৈ ৰিম’ট চেন্সিং কৌশল ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ঘটনাৰ আগৰ আৰু পিছৰ এৰিয়েল ফটো আৰু উপগ্ৰহৰ ছবি ব্যৱহাৰ কৰি ভূমিস্খলনৰ বৈশিষ্ট্য, যেনে বিতৰণ আৰু শ্ৰেণীবিভাজন আৰু ভৱিষ্যতৰ পৰিঘটনা ভৱিষ্যদ্বাণী কৰাত সহায় কৰিবলৈ ঢাল, শিলাবিজ্ঞান আৰু ভূমি ব্যৱহাৰ/ভূমি আৱৰণৰ দৰে কাৰকসমূহ সংগ্ৰহ কৰা হয়।[46] আগ আৰু পিছৰ চিত্ৰকল্পই কোনো এটা পৰিঘটনাৰ পিছত ভূ-প্ৰকৃতি কেনেকৈ সলনি হৈছিল, ভূমিস্খলনৰ সূচনা কি হ'ব পাৰে, সেই কথাও উন্মোচন কৰাত সহায় কৰে আৰু পুনৰুত্পাদন আৰু পুনৰুদ্ধাৰৰ প্ৰক্ৰিয়া দেখুৱায়।[47]

GIS আৰু স্থলভাগৰ অধ্যয়নৰ সৈতে উপগ্ৰহৰ চিত্ৰকল্প ব্যৱহাৰ কৰি ভৱিষ্যতে ভূমিস্খলনৰ সম্ভাৱ্য সংঘটনৰ মানচিত্ৰ প্ৰস্তুত কৰা সম্ভৱ হয়।[48] এনে মানচিত্ৰত পূৰ্বৰ পৰিঘটনাৰ স্থানসমূহ দেখুৱাব লাগে আৰু লগতে ভৱিষ্যতৰ পৰিঘটনাৰ সম্ভাৱ্য স্থানসমূহো স্পষ্টকৈ উল্লেখ কৰিব লাগে। সাধাৰণতে ভূমিস্খলনৰ ভৱিষ্যদ্বাণী কৰিবলৈ হ’লে ধৰি ল’ব লাগিব যে ইয়াৰ সংঘটন কিছুমান ভূতাত্ত্বিক কাৰকৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত হয়, আৰু ভৱিষ্যতে ভূমিস্খলন অতীতৰ পৰিঘটনাৰ দৰে একে পৰিস্থিতিত হ’ব।[49]

ঢালৰ বিচ্যুতি নিৰীক্ষণ কৰা আৰু ৰেডিঅ' বা ৱাই-ফাইৰ জৰিয়তে দূৰৈৰ পৰা তথ্য প্ৰেৰণ কৰা এটা ৱায়াৰলাইন এক্সটেনচ'মিটাৰ। সম্ভাৱ্য ভূমিস্খলনৰ আগতীয়া সতৰ্কবাণী প্ৰদান কৰিবলৈ স্থানীয়ভাৱে বা কৌশলগতভাৱে নিয়োজিত এক্সটেনচ'মিটাৰ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি।[50]

অতীতৰ ঘটনাবোৰ সংঘটিত হোৱা ভূ-ৰূপতাত্ত্বিক পৰিস্থিতি আৰু ভৱিষ্যতৰ আশা কৰা পৰিস্থিতিৰ মাজত সম্পৰ্ক স্থাপন কৰিব লাগিব।[51] মানুহৰ এক নাটকীয় উদাহৰণ হ’ল, প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগপূৰ্ণ পৰিৱেশৰ সৈতে সংঘাত কৰি জীয়াই থকা। সম্পত্তিৰ ক্ষতি আৰু জীৱন ক্ষতি হ্ৰাসৰ বাবে আগতীয়াকৈ ভৱিষ্যদ্বাণী আৰু সতৰ্কবাণী অতি প্ৰয়োজনীয়। যিহেতু ভূমিস্খলন সঘনাই সংঘটিত হয় আৰু ই পৃথিৱীৰ কিছুমান আটাইতকৈ ধ্বংসাত্মক শক্তিক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিব পাৰে, সেয়েহে ইয়াৰ কাৰণ কি আৰু মানুহে হয় ইয়াৰ সংঘটিত হোৱাত কেনেকৈ সহায় কৰিব পাৰে বা ইয়াৰ সংঘটিত হ’লে কেৱল এৰাই চলিব পাৰে সেই বিষয়ে ভালদৰে বুজাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। বহনক্ষম ভূমি ব্যৱস্থাপনা আৰু উন্নয়নো ভূমিস্খলনে কৰা নেতিবাচক প্ৰভাৱ হ্ৰাস কৰাৰ বাবে এক অপৰিহাৰ্য চাবিকাঠি।

GISএ ভূমিস্খলন বিশ্লেষণৰ বাবে এক উন্নত পদ্ধতি আগবঢ়ায়, কাৰণ ইয়াৰ দ্বাৰা বৃহৎ পৰিমাণৰ তথ্য দ্ৰুত আৰু ফলপ্ৰসূভাৱে সংগ্ৰহ, সংৰক্ষণ, পৰিৱৰ্তন, বিশ্লেষণ আৰু প্ৰদৰ্শন কৰিব পৰা যায়। যিহেতু ইমানবোৰ চলক জড়িত হৈ আছে, সেয়েহে পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠত কি ঘটি আছে তাৰ সম্পূৰ্ণ আৰু সঠিক চিত্ৰণ গঢ়ি তুলিবলৈ বহুতো তথ্যৰ স্তৰক Overlay কৰিব পৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়। গৱেষকসকলে জানিব লাগিব যে, যিকোনো স্থানত ভূমিস্খলনৰ সূচনা কৰা কোনবোৰ চলক আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰক। জিআইএছ ব্যৱহাৰ কৰি অতীতৰ পৰিঘটনা আৰু সম্ভাৱ্য ভৱিষ্যতৰ পৰিঘটনা দেখুৱাবলৈ অতি বিশদ মানচিত্ৰ প্ৰস্তুত কৰিব পাৰি যিয়ে জীৱন, সম্পত্তি আৰু ধন ৰাহি কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে।

৯০ৰ দশকৰ পৰাই জিআইএছৰ সিদ্ধান্ত সমৰ্থন ব্যৱস্থাৰ সৈতে সংগতি ৰাখি সফলতাৰে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, যাতে ভেল পোলা ভূমিস্খলনৰ অঞ্চলত (ইটালী) সংগ্ৰহ কৰা তথ্যৰ নিৰীক্ষণৰ ভিত্তিত বাস্তৱ সময়ৰ বিপদৰ মূল্যায়ন মানচিত্ৰত দেখুৱাব পৰা হয়।[52]

  • গোলকীয় ভূমিস্খলনৰ শংকা
    গোলকীয় ভূমিস্খলনৰ শংকা
  • ২০০৬ চনৰ জুন মাহত কেলিফৰ্ণিয়া ৰাষ্ট্ৰীয় পথ ১৪০ ত, ফাৰ্গুচনৰ ভূমিস্খলন
    ২০০৬ চনৰ জুন মাহত কেলিফৰ্ণিয়া ৰাষ্ট্ৰীয় পথ ১৪০ ত, ফাৰ্গুচনৰ ভূমিস্খলন
  • ট্ৰেকছাইড ৰক স্লাইড ডিটেক্টৰ ইউনিয়ন পেচিফিক ৰেলৱে,UPRR, কেলিফোৰ্ণিয়াৰ ছিয়েৰা গ্ৰেডৰ ওচৰত]]
    ট্ৰেকছাইড ৰক স্লাইড ডিটেক্টৰ ইউনিয়ন পেচিফিক ৰেলৱে,UPRR, কেলিফোৰ্ণিয়াৰ ছিয়েৰা গ্ৰেডৰ ওচৰত]]

তথ্য সূত্ৰ[সম্পাদনা কৰক]

  1. ↑ "Landslide synonyms". thesaurus.com. 2013. http://www.thesaurus.com/browse/landslide। আহৰণ কৰা হৈছে: 16 March 2018. 
  2. ↑ McGraw-Hill Encyclopedia of Science & Technology, 11th Edition, আই.এচ.বি.এন. 9780071778343, 2012
  3. ↑ "USGS factsheet, Landslide Types and Processes, 2004.". https://pubs.usgs.gov/fs/2004/3072/fs-2004-3072.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2020-08-28. 
  4. ↑ 4.0 4.1 Hungr, Oldrich; Leroueil, Serge; Picarelli, Luciano (2014-04-01). "The Varnes classification of landslide types, an update" (en ভাষাত). Landslides খণ্ড 11 (2): 167–194. doi:10.1007/s10346-013-0436-y. ISSN 1612-5118. https://doi.org/10.1007/s10346-013-0436-y. 
  5. ↑ Haflidason, Haflidi; Sejrup, Hans Petter; Nygård, Atle; Mienert, Jurgen; Bryn, Petter; Lien, Reidar; Forsberg, Carl Fredrik; Berg, Kjell et al. (2004-12-15). "The Storegga Slide: architecture, geometry and slide development" (en ভাষাত). Marine Geology. COSTA - Continental Slope Stability খণ্ড 213 (1): 201–234. doi:10.1016/j.margeo.2004.10.007. ISSN 0025-3227. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0025322704002713. 
  6. ↑ 6.0 6.1 Giacomo Pepe; Andrea Mandarino; Emanuele Raso; Patrizio Scarpellini; Pierluigi Brandolini; Andrea Cevasco (2019). "Investigation on Farmland Abandonment of Terraced Slopes Using Multitemporal Data Sources Comparison and Its Implication on Hydro-Geomorphological Processes". Water (MDPI) খণ্ড 8 (11): 1552. doi:10.3390/w11081552. ISSN 2073-4441. OCLC 8206777258. , at the introductory section.
  7. ↑ Merzdorf, Jessica. "Climate Change Could Trigger More Landslides in High Mountain Asia". NASA's Goddard Space Flight CenterClimate Change: Vital Signs of the Planet. https://climate.nasa.gov/news/2951/climate-change-could-trigger-more-landslides-in-high-mountain-asia। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-02-04. 
  8. ↑ Subramanian, S. Siva; Fan, X.; Yunus, A. P.; Asch, T. van; Scaringi, G.; Xu, Q.; Dai, L.; Ishikawa, T. et al. (2020). "A Sequentially Coupled Catchment-Scale Numerical Model for Snowmelt-Induced Soil Slope Instabilities" (en ভাষাত). Journal of Geophysical Research: Earth Surface খণ্ড 125 (5): e2019JF005468. doi:10.1029/2019JF005468. ISSN 2169-9011. https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/2019JF005468। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-02-23. 
  9. ↑ 9.0 9.1 Hu, Wei; Scaringi, Gianvito; Xu, Qiang; Van Asch, Theo W. J. (2018-04-10). "Suction and rate-dependent behaviour of a shear-zone soil from a landslide in a gently-inclined mudstone-sandstone sequence in the Sichuan basin, China" (en ভাষাত). Engineering Geology খণ্ড 237: 1–11. doi:10.1016/j.enggeo.2018.02.005. ISSN 0013-7952. 
  10. ↑ 10.0 10.1 Fan, Xuanmei; Xu, Qiang; Scaringi, Gianvito (2017-12-01). "Failure mechanism and kinematics of the deadly June 24th 2017 Xinmo landslide, Maoxian, Sichuan, China" (en ভাষাত). Landslides খণ্ড 14 (6): 2129–2146. doi:10.1007/s10346-017-0907-7. ISSN 1612-5118. 
  11. ↑ Rengers, Francis K.; McGuire, Luke A.; Oakley, Nina S.; Kean, Jason W.; Staley, Dennis M.; Tang, Hui (2020-11-01). "Landslides after wildfire: initiation, magnitude, and mobility" (en ভাষাত). Landslides খণ্ড 17 (11): 2631–2641. doi:10.1007/s10346-020-01506-3. ISSN 1612-5118. 
  12. ↑ Edil, T. B.; Vallejo, L. E. (1980-07-01). "Mechanics of coastal landslides and the influence of slope parameters" (en ভাষাত). Engineering Geology. Special Issue Mechanics of Landslides and Slope Stability খণ্ড 16 (1): 83–96. doi:10.1016/0013-7952(80)90009-5. ISSN 0013-7952. https://dx.doi.org/10.1016/0013-7952%2880%2990009-5. 
  13. ↑ 13.0 13.1 13.2 Di Maio, Caterina; Vassallo, Roberto; Scaringi, Gianvito; De Rosa, Jacopo; Pontolillo, Dario Michele; Maria Grimaldi, Giuseppe (2017-11-01). "Monitoring and analysis of an earthflow in tectonized clay shales and study of a remedial intervention by KCl wells". Rivista Italiana di Geotecnica খণ্ড 51 (3): 48–63. doi:10.19199/2017.3.0557-1405.048. https://www.researchgate.net/publication/321348162। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-05-26. 
  14. ↑ 14.0 14.1 Di Maio, Caterina; Scaringi, Gianvito; Vassallo, R (2014-01-01). "Residual strength and creep behaviour on the slip surface of specimens of a landslide in marine origin clay shales: influence of pore fluid composition". Landslides খণ্ড 12 (4): 657–667. doi:10.1007/s10346-014-0511-z. https://www.researchgate.net/publication/271630325। আহৰণ কৰা হৈছে: 2018-05-26. 
  15. ↑ Fan, Xuanmei; Xu, Qiang; Scaringi, Gianvito; Li, Shu; Peng, Dalei (2017-10-13). "A chemo-mechanical insight into the failure mechanism of frequently occurred landslides in the Loess Plateau, Gansu Province, China" (en ভাষাত). Engineering Geology খণ্ড 228: 337–345. doi:10.1016/j.enggeo.2017.09.003. ISSN 0013-7952. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S001379521730889X. 
  16. ↑ Fan, Xuanmei; Scaringi, Gianvito; Domènech, Guillem; Yang, Fan; Guo, Xiaojun; Dai, Lanxin; He, Chaoyang; Xu, Qiang et al. (2019-01-09). "Two multi-temporal datasets that track the enhanced landsliding after the 2008 Wenchuan earthquake" (en ভাষাত). Earth System Science Data খণ্ড 11 (1): 35–55. doi:10.5194/essd-11-35-2019. ISSN 1866-3508. https://www.earth-syst-sci-data.net/11/35/2019/essd-11-35-2019.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-01-09. 
  17. ↑ Fan, Xuanmei; Xu, Qiang; Scaringi, Gianvito (2018-01-26). "Brief communication: Post-seismic landslides, the tough lesson of a catastrophe" (en ভাষাত). Natural Hazards and Earth System Sciences খণ্ড 18 (1): 397–403. doi:10.5194/nhess-18-397-2018. ISSN 1561-8633. 
  18. ↑ WATT, SEBASTIAN F.L.; TALLING, PETER J.; HUNT, JAMES E. (2014). "New Insights into the Emplacement Dynamics of Volcanic Island Landslides". Oceanography খণ্ড 27 (2): 46–57. doi:10.5670/oceanog.2014.39. ISSN 1042-8275. 
  19. ↑ Di Maio, C.; Scaringi, G. (2016-01-18). "Shear displacements induced by decrease in pore solution concentration on a pre-existing slip surface" (en ভাষাত). Engineering Geology খণ্ড 200: 1–9. doi:10.1016/j.enggeo.2015.11.007. ISSN 0013-7952. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0013795215300922. 
  20. ↑ Scaringi, Gianvito; Loche, Marco (2022-03-15). "A thermo-hydro-mechanical approach to soil slope stability under climate change" (en ভাষাত). Geomorphology খণ্ড 401: 108108. doi:10.1016/j.geomorph.2022.108108. ISSN 0169-555X. 
  21. ↑ Shibasaki, Tatsuya; Matsuura, Sumio; Okamoto, Takashi (2016-07-16). "Experimental evidence for shallow, slow-moving landslides activated by a decrease in ground temperature: Landslides Affected by Ground Temperature" (en ভাষাত). Geophysical Research Letters খণ্ড 43 (13): 6975–6984. doi:10.1002/2016GL069604. http://doi.wiley.com/10.1002/2016GL069604. 
  22. ↑ Laimer, Hans Jörg (2017-05-18). "Anthropogenically induced landslides – A challenge for railway infrastructure in mountainous regions" (en ভাষাত). Engineering Geology খণ্ড 222: 92–101. doi:10.1016/j.enggeo.2017.03.015. ISSN 0013-7952. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0013795216307335. 
  23. ↑ Fan, Xuanmei; Xu, Qiang; Scaringi, Gianvito (2018-10-24). "The "long" runout rock avalanche in Pusa, China, on 28 August 2017: a preliminary report" (en ভাষাত). Landslides খণ্ড 16: 139–154. doi:10.1007/s10346-018-1084-z. ISSN 1612-5118. 
  24. ↑ Varnes D. J., Slope movement types and processes. In: Schuster R. L. & Krizek R. J. Ed., Landslides, analysis and control. Transportation Research Board Sp. Rep. No. 176, Nat. Acad. oi Sciences, pp. 11–33, 1978.
  25. ↑ Cruden, David M., and David J. Varnes. "Landslides: investigation and mitigation. Chapter 3-Landslide types and processes." Transportation research board special report 247 (1996).
  26. ↑ Hutchinson, J. N. "General report: morphological and geotechnical parameters of landslides in relation to geology and hydrogeology." International symposium on landslides. 5. 1988.
  27. ↑ Iverson, Richard M. (1997). "The physics of debris flows" (en ভাষাত). Reviews of Geophysics খণ্ড 35 (3): 245–296. doi:10.1029/97RG00426. ISSN 1944-9208. 
  28. ↑ 28.0 28.1 Easterbrook, Don J. (1999). Surface Processes and Landforms. প্ৰকাশক Upper Saddle River: Prentice-Hall. ISBN 978-0-13-860958-0. 
  29. ↑ Hu, Wei; Scaringi, Gianvito; Xu, Qiang; Huang, Runqiu (2018-06-05). "Internal erosion controls failure and runout of loose granular deposits: Evidence from flume tests and implications for post-seismic slope healing". Geophysical Research Letters খণ্ড 45 (11): 5518. doi:10.1029/2018GL078030. https://www.researchgate.net/publication/325582900. 
  30. ↑ Hu, Wei; Xu, Qiang; Wang, Gonghui; Scaringi, Gianvito; McSaveney, Mauri; Hicher, Pierre-Yves (2017-10-31). "Shear Resistance Variations in Experimentally Sheared Mudstone Granules: A Possible Shear-Thinning and Thixotropic Mechanism". Geophysical Research Letters খণ্ড 44 (21): 11,040. doi:10.1002/2017GL075261. https://www.researchgate.net/publication/320744311. 
  31. ↑ 31.0 31.1 Scaringi, Gianvito; Hu, Wei; Xu, Qiang; Huang, Runqiu (2017-12-20). "Shear-Rate-Dependent Behavior of Clayey Bimaterial Interfaces at Landslide Stress Levels". Geophysical Research Letters খণ্ড 45 (2): 766. doi:10.1002/2017GL076214. https://www.researchgate.net/publication/321961897. 
  32. ↑ Deng, Yu; Yan, Shuaixing; Scaringi, Gianvito; Liu, Wei; He, Siming (2020). "An Empirical Power Density-Based Friction Law and Its Implications for Coherent Landslide Mobility" (en ভাষাত). Geophysical Research Letters খণ্ড 47 (11): e2020GL087581. doi:10.1029/2020GL087581. ISSN 1944-8007. https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/2020GL087581। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-02-23. 
  33. ↑ Deng, Yu; He, Siming; Scaringi, Gianvito; Lei, Xiaoqin (2020). "Mineralogical Analysis of Selective Melting in Partially Coherent Rockslides: Bridging Solid and Molten Friction" (en ভাষাত). Journal of Geophysical Research: Solid Earth খণ্ড 125 (8): e2020JB019453. doi:10.1029/2020JB019453. ISSN 2169-9356. https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/2020JB019453। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-02-23. 
  34. ↑ Rowe, Christie D.; Lamothe, Kelsey; Rempe, Marieke; Andrews, Mark; Mitchell, Thomas M.; Di Toro, Giulio; White, Joseph Clancy; Aretusini, Stefano (2019-01-18). "Earthquake lubrication and healing explained by amorphous nanosilica" (en ভাষাত). Nature Communications খণ্ড 10 (1): 320. doi:10.1038/s41467-018-08238-y. ISSN 2041-1723. PMID 30659201. 
  35. ↑ Liu, Xin; Wang, Yu; Li, Dian-Qing (2019). "Investigation of slope failure mode evolution during large deformation in spatially variable soils by random limit equilibrium and material point methods" (en ভাষাত). Computers and Geotechnics খণ্ড 111: 301–312. doi:10.1016/j.compgeo.2019.03.022. https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0266352X19300977। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-04-10. 
  36. ↑ Liu, Xin; Wang, Yu; Li, Dian-Qing (2020). "Numerical simulation of the 1995 rainfall-induced Fei Tsui Road landslide in Hong Kong: new insights from hydro-mechanically coupled material point method" (en ভাষাত). Landslides খণ্ড 17 (12): 2755–2775. doi:10.1007/s10346-020-01442-2. ISSN 1612-510X. https://link.springer.com/10.1007/s10346-020-01442-2. 
  37. ↑ Johnson, B.F. (June 2010). "Slippery slopes". Earth magazine. পৃষ্ঠাসমূহ: 48–55. http://www.earthmagazine.org/article/slippery-slopes-how-do-we-insure-against-landslides। আহৰণ কৰা হৈছে: 2013-08-28. 
  38. ↑ Campforts, B (2022). "The Art of Landslides: How Stochastic Mass Wasting Shapes Topography and Influences Landscape Dynamics". Journal of Geophysical Research: Earth Surface খণ্ড 127 (8): 1–23. doi:10.1029/2022JF006745. 
  39. ↑ "Ancient Volcano Collapse Caused A Tsunami With An 800-Foot Wave" (en ভাষাত). Popular Science. https://www.popsci.com/ancient-volcano-collapse-caused-megatsunami-with-an-800-foot-wave. 
  40. ↑ Le Bas, T.P. (2007), "Slope Failures on the Flanks of Southern Cape Verde Islands", in Lykousis, Vasilios, Submarine mass movements and their consequences: 3rd international symposium, Springer, ISBN 978-1-4020-6511-8 
  41. ↑ Mitchell, N (2003). "Susceptibility of mid-ocean ridge volcanic islands and seamounts to large scale landsliding". Journal of Geophysical Research খণ্ড 108 (B8): 1–23. doi:10.1029/2002jb001997. 
  42. ↑ Chen, Zhaohua; Wang, Jinfei (2007). "Landslide hazard mapping using logistic regression model in Mackenzie Valley, Canada". Natural Hazards খণ্ড 42 (1): 75–89. doi:10.1007/s11069-006-9061-6. 
  43. ↑ Clerici, A; Perego, S; Tellini, C; Vescovi, P (2002). "A procedure for landslide susceptibility zonation by the conditional analysis method1". Geomorphology খণ্ড 48 (4): 349–364. doi:10.1016/S0169-555X(02)00079-X. 
  44. ↑ Cardenas, IC (2008). "Landslide susceptibility assessment using Fuzzy Sets, Possibility Theory and Theory of Evidence. Estimación de la susceptibilidad ante deslizamientos: aplicación de conjuntos difusos y las teorías de la posibilidad y de la evidencia.". Ingenieria e Investigación খণ্ড 28 (1). https://www.researchgate.net/publication/232301120. 
  45. ↑ Cardenas, IC (2008). "Non-parametric modeling of rainfall in Manizales City (Colombia) using multinomial probability and imprecise probabilities. Modelación no paramétrica de lluvias para la ciudad de Manizales, Colombia: una aplicación de modelos multinomiales de probabilidad y de probabilidades imprecisas". Ingenieria e Investigación খণ্ড 28 (2). https://www.researchgate.net/publication/232301359. 
  46. ↑ Metternicht, G; Hurni, L; Gogu, R (2005). "Remote sensing of landslides: An analysis of the potential contribution to geo-spatial systems for hazard assessment in mountainous environments". Remote Sensing of Environment খণ্ড 98 (2–3): 284–303. doi:10.1016/j.rse.2005.08.004. 
  47. ↑ De La Ville, Noemi; Chumaceiro Diaz, Alejandro; Ramirez, Denisse (2002). "Remote Sensing and GIS Technologies as Tools to Support Sustainable Management of Areas Devastated by Landslides". Environment, Development and Sustainability খণ্ড 4 (2): 221–229. doi:10.1023/A:1020835932757. Archived from the original on 2017-05-25. https://web.archive.org/web/20170525100207/http://www.vliz.be/imisdocs/publications/35254.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-05-16. 
  48. ↑ Fabbri, Andrea G.; Chung, Chang-Jo F.; Cendrero, Antonio; Remondo, Juan (2003). "Is Prediction of Future Landslides Possible with a GIS?". Natural Hazards খণ্ড 30 (3): 487–503. doi:10.1023/B:NHAZ.0000007282.62071.75. 
  49. ↑ Lee, S; Talib, Jasmi Abdul (2005). "Probabilistic landslide susceptibility and factor effect analysis". Environmental Geology খণ্ড 47 (7): 982–990. doi:10.1007/s00254-005-1228-z. 
  50. ↑ Rose, Nick D.; Hunger, Oldrich (17 February 2006). "Forecasting potential slope failure in open pit mines". Journal of Rock Mechanics & Mining Sciences. http://www.engr.usask.ca/classes/GEOE/315/notes/SlopeFailure_Velocity.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 August 2015. 
  51. ↑ Ohlmacher, G (2003). "Using multiple logistic regression and GIS technology to predict landslide hazard in northeast Kansas, USA". Engineering Geology খণ্ড 69 (3–4): 331–343. doi:10.1016/S0013-7952(03)00069-3. 
  52. ↑ Lazzari, M.; Salvaneschi, P. (1999). "Embedding a Geographic Information System in a Decision Support System for Landslide Hazard Monitoring". Natural Hazards খণ্ড 20 (2–3): 185–195. doi:10.1023/A:1008187024768. https://dinamico2.unibg.it/lazzari/doc/embedding-authors-copy.pdf. 
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=ভূমিস্খলন&oldid=421317"ৰ পৰা অনা হৈছে